Koty, podobnie jak ludzie, mogą mieć różnego rodzaju problemy ze wzrokiem. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Grunt to jak najwcześniej zauważyć, że z oczami zwierzęcia dzieje się coś niedobrego. Dzięki temu istnieje duża szansa na wyleczenie pupila oraz uratowanie jego narządu wzroku. Jakie więc objawy powinny zaniepokoić właścicieli kotów? Które zachowania czworonożnego przyjaciela należy uznać za alarmujące?
Problemy ze wzrokiem kota mogą objawiać się powoli (w sposób subtelny, początkowo niemal niewidoczny i stopniowy) bądź szybko (wystarczy wspomnieć chociażby o nagłych mechanicznych uszkodzeniach gałki ocznej). Aby mieć pewność, że ewentualne schorzenia lub urazy oczu nie umkną naszej uwadze, warto każdego dnia przyglądać się zachowaniu zwierzęcia oraz systematycznie dokonywać oględzin jego narządu wzroku. Pozwoli to stosunkowo szybko wykryć nieprawidłowości i zapobiec postępowi choroby bądź powstaniu niemożliwych do zniwelowania powikłań. Na co jednak zwrócić uwagę? Poniżej znajduje się kilka typowych objawów świadczących jednoznacznie o tym, że z oczami kota może dziać się coś niedobrego. Warto wiedzieć, jakie symptomy i zachowania powinny zaniepokoić właścicieli tych zwierząt.
Wpadanie na ściany, problemy z poruszaniem się
Zdrowe koty to z reguły zwierzęta bardzo sprawne i zwinne. Przemieszczanie się, zarówno w domu, jak i na zewnątrz, nie sprawia im praktycznie żadnego problemu. Jeśli więc nagle kot zacznie wpadać na ściany w mieszkaniu, będzie mieć kłopot z trafieniem w drzwi lub zacznie się potykać o różne przedmioty w doskonale znanym sobie ogrodzie, od razu powinniśmy udać się z nim do weterynarza (najlepiej zwierzęcego okulisty). Takie objawy mogę bowiem świadczyć o postępującej wadzie wzroku, będącej wynikiem np. zaćmy lub jaskry. Najczęściej tego rodzaju symptomy zauważa się u starszych kotów, jednak występują również u młodszych osobników. Wpadanie na ściany może także świadczyć o problemach natury neurologicznej. Jeśli więc zdrowe dotąd zwierzę ma wyraźne kłopoty z poruszaniem się po przestrzeni, którą jeszcze niedawno przemierzał bez żadnych przeszkód, należy od razu zainterweniować i zacząć szukać dla niego pomocy.
Nadmierne łzawienie
Koty nie potrafią płakać, a przynajmniej nie robią tego ze względu na emocje. Oczy tych zwierząt mają jednak zdolność do samoczynnego oczyszczania się oraz nawilżania właśnie za pomocą łez. Wilgotne okolice oczodołów nie powinny same w sobie być powodem do niepokoju. Gorzej jednak, gdy łzawienie okazuje się długotrwałe i intensywne. Z dużą dozą prawdopodobieństwa może to oznaczać jakieś problemy ze zdrowiem. Mowa tu chociażby o niezwykle groźnym kocim katarze czy chlamydiozie. Nadmierna produkcja łez bywa też symptomem FIP, czyli zakaźnego zapalenia otrzewnej czy nawet białaczki.
U niektórych ras kotów łzawienie wynika ze specyficznej anatomii czaszki i samych oczodołów (tak chociażby jest w przypadku persów). Konieczne jest wtedy skonsultowanie problemu z weterynarzem i sprawdzenie, czy ewentualnej wady budowy narządu wzroku (czy też głównej przyczyny łzawienia, np. wwijania się powieki w kierunku oka) nie należy zniwelować chirurgicznie. W przeciwnym razie łzawienie zmieni się w ropną wydzielinę i znacząco obniży komfort życia pupila. Dotyczy to szczególnie przypadków, gdy zachodzi predyspozycja do tzw. martwaków rogówki – martwicy części rogówki, doprowadzającej nawet do ograniczenia widoczności w oku.
Jak zostało wspomniane – łzy służą do naturalnego oczyszczenia gałki ocznej. Jeśli pojawia się ich dużo, możliwe, że coś utknęło kotu pod powieką. Należy to sprawdzić i w miarę możliwości usunąć ciało obce, chyba że wbiło się ono np. w gałkę oczną. Wówczas lepiej jest zgłosić się do weterynarza, uprzednio uniemożliwiając kotu drapanie się po głowie (np. przez założenie specjalnego kołnierza).
Brak reakcji na światło i ruch
Brak reakcji na światło i poruszające się wokół przedmioty także świadczy o postępującym pogorszeniu wzroku u kota. Zwierzęta te są bardzo czujne i najczęściej nic nie umyka ich uwadze. Jeśli natomiast nagle czworonożny przyjaciel traci tę zdolność, może to świadczyć o postępującej wadzie wzroku czy poważnej chorobie (np. jaskrze, schorzeniom siatkówki czy nawet nowotworom oka). Uwaga! Nie należy samodzielnie świecić latarką po oczach kota. Lepiej np. sprawdzić, czy zareaguje on na rzuconą obok niego piłkę.
Zapalenie spojówek i opuchlizna
Zapalenie spojówek może świadczyć np. o urazach mechanicznych, infekcjach (np. częstej herpeswirusowych), alergiach, chorobach autoimmunologicznych czy nawet zmianach nowotworowych. Obrzęk spojówki oraz zaczerwienienie okolic oka bywa też symptomem jaskry, która ostatecznie doprowadza do utraty wzroku. W przypadku tego schorzenia najbardziej typowym objawem jest oczywiście charakterystyczne zamglenie występujące na powierzchni oka. Jeśli się je zaobserwuje, niezwłocznie należy udać się do weterynarza. Z tego też względu zaleca się systematycznie dokonywać oględzin gałki ocznej, by jak najszybciej zauważyć wszelkie niepokojące rodzaju zmiany.
Opuchlizna wokół oka to też często następstwo różnych uszkodzeń mechanicznych – stłuczeń czy przedostania się pod powiekę ciał obcych. Towarzyszą temu nierzadko takie symptomy, jak przekrwienie okolic oka oraz zachowania zwierzęcia w postaci drapania się po pyszczku, ocierania się głową o meble i ściany itd. W takiej sytuacji należy przede wszystkim uniemożliwić kotu manewrowanie łapami wokół oczodołu. Opuchlizna i zapalenie spojówek są dla zwierzęcia bolesne, więc najlepiej z problemem zgłosić się do razu do specjalisty. Samodzielne oględziny oka, próba przemycia oka lub wciągnięcia z niego ciała obcego może przynieść więcej szkody niż pożytku. Takie zabiegi należy wykonywać prewencyjnie co kilka dni lub gdy od razu zauważymy, że coś wyraźnie przeszkadza pupilowi w normalnym funkcjonowaniu. Obrzęk spojówek i przekrwienie okolic oka świadczą o tym, że uraz lub schorzenie pogłębiło się i najrozsądniej będzie zgłosić się z kotem do lekarza.
Artykuł powstał przy współpracy z Centrum Okulistyki Weterynaryjnej EyeVet Wrocław: https://eyevet.pl/pl
